Monday 18 July 2011

what they say about Johnny and Me

Στο βιβλίο του Τζορτζ Μάικς «How to be an alien», που κυκλοφόρησε το 1946, ο συγγραφέας συνθέτει ένα εγχειρίδιο επιβίωσης στη Βρετανία:
«Έγινε κάπως έτσι. Πριν από μερικά χρόνια έβγαινα με μια νεαρή κυρία που ήταν πολύ υπερήφανη που ήταν Αγγλίδα. Κάποια στιγμή, προς μεγάλη μου έκπληξη, μου ζήτησε να την παντρευτώ. ‘Όχι’, της απάντησα. ‘Δεν μπορώ. Η μητέρα μου ποτέ δεν θα συμφωνούσε να παντρευτώ μια ξένη’. Με κοίταξε ξαφνιασμένη και εκνευρισμένη. ‘Εγώ, ξένη; Τι ανόητο! Εγώ είμαι Αγγλίδα. Εσύ είσαι ο ξένος. Εσύ και η μητέρα σου’. Δεν υποχώρησα. ‘Και στη Βουδαπέστη, ξένος είμαι;’ Τη ρώτησα. ‘Οπουδήποτε’, μου απάντησε με αποφασιστικότητα. ‘Η γεωγραφία δεν επηρεάζει την αλήθεια. Ό,τι ισχύει στην Αγγλία, ισχύει επίσης και στην Ουγγαρία και στη Βενεζουέλα και παντού’».
Σε κάποιο άλλο σημείο, σατυρίζοντας τους Βρετανούς, μιλάει για την πρόταση γάμου:
«Εάν ένας Ευρωπαίος θέλει να δηλώσει την έρωτά του σε μια νεαρή γυναίκα, γονατίζει, της λέει ότι είναι το πιο γλυκό, το πιο γοητευτικό και λαμπερό πλάσμα στον κόσμο, ότι διαθέτει αυτό το κάτι, κάτι ξεχωριστό και διαφορετικό που μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άλλες γυναίκες διαθέτουν και πως θα του ήταν αδιανόητο να ζήσει έστω και ένα λεπτό χωρίς αυτήν. Συχνά, για να δώσει λίγη περισσότερη έμφαση στα λεγόμενά του, αυτοπυροβολείται επιτόπου. Αυτή είναι μια φυσιολογική, καθημερινή εκδήλωση αγάπης σε χώρες με πιο φλογερό ταμπεραμέντο.
Στην Αγγλία, το αγόρι χτυπά φιλικά την πλάτη της καλής του και της λέει γλυκά: ‘Δεν μου είσαι αντιπαθής, ξέρεις’. Αν μάλιστα είναι τρελός από πάθος, μπορεί και να προσθέσει: ‘Για να είμαι ειλικρινής, μάλλον μου είσαι συμπαθής’».
Αν και δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς έγινε η πρόταση γάμου ανάμεσα στον Τζόνι και την Πηνελόπη, το αποτέλεσμα είναι ένα νεαρό ζευγάρι, που αντιμετωπίζει πέρα από τις συνήθεις παρεξηγήσεις ανάμεσα στα δύο φύλα και τις συνήθεις παρεξηγήσεις ανάμεσα σε δύο πολύ διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες: την αγγλική και την ελληνική.
Κάποιες από τις διαφορές τις γνωρίζουμε όλοι: Στην Αγγλία βρέχει, στην Ελλάδα έχει πολλά κουνούπια. Στην Ελλάδα η μπύρα πίνεται παγωμένη, στην Αγγλία χλιαρή. Και βεβαίως, στην Ελλάδα είμαστε υπερβολικοί στις εκδηλώσεις μας, ενώ στην Αγγλία οι άνθρωποι έχουν κάποια αυτοσυγκράτηση. Μέσα από το ημερολόγιο της Πηνελόπης, αυτός ο βασικός πυρήνας περνά από τη θεωρία στην πράξη. Η Ελληνίδα βασανίζεται μέσα σε όλα αυτά, χωρίς ωστόσο να χάνει στιγμή το χιούμορ της, κάτι για το οποίο άλλωστε φημίζονται και οι Βρετανοί.
Στην πορεία πληροφορούμαστε μαζί της κι άλλες, λιγότερο γνωστές διαφορές. Οι Άγγλοι φιλούν μόνο στο ένα μάγουλο, ενώ οι Έλληνες φιλάνε σταυρωτά. Στην Ελλάδα κάνουμε ακλόνητοι και την πιο προσωπική ερώτηση, ενώ στην Αγγλία κάτι τέτοιο θεωρείται αδιανόητο. Στην Αγγλία οι γιατροί απαγορεύουν στις εγκύους την κατανάλωση λευκών τυριών. Στην Ελλάδα οι έγκυες τρώνε τη φέτα με το κιλό.
Πέρασα ώρες καταγράφοντας τις διαφορές, όπως προκύπτουν από το βιβλίο της Ντία Μέξη-Τζόουνς. Για να καταλήξω, ξεκαρδισμένη, στην απλή διαπίστωση: σε όλους τους πολιτισμούς, όσες κάλτσες και να βάλεις στο πλυντήριο, βγαίνουν πάντοτε λιγότερες.
Εν ολίγοις, το «Ο Τζόνι κι εγώ» είναι ένα βιβλίο με πολύ χιούμορ για πολλά πράγματα: τους Έλληνες και τους Άγγλους, τους άντρες και τις γυναίκες, την εγκυμοσύνη, τα λουλουδωτά φορέματα, τη φιλία μεταξύ των ανδρών, τη φιλία μεταξύ των γυναικών και βεβαίως, τον καιρό.


Από την κριτικό βιβλίων Αγγελική Παπαδοπούλου (υπεύθυνη των εκδόσεων Φερενίκη)